Bộ Tài chính đang khẩn trương hoàn thiện dự thảo nghị định về hợp tác công tư trong khoa học công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số.

Nghị định mở đường cho hợp tác công - tư trong KHCN

Ngày 21.6, Bộ Tài chính tổ chức Hội nghị lấy ý kiến về dự thảo Nghị định quy định cơ chế, chính sách hợp tác công - tư trong khoa học công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số. Bộ trưởng Bộ Tài chính Nguyễn Văn Thắng chủ trì Hội nghị. Đây được kỳ vọng sẽ là cơ sở pháp lý quan trọng, tạo động lực mới cho phát triển khoa học công nghệ quốc gia.

Hội nghị có sự tham dự của Thứ trưởng Bộ Kế hoạch và Đầu tư Trần Quốc Phương; đại diện các ban, bộ, ngành Trung ương; cùng nhiều doanh nghiệp, viện nghiên cứu, trường đại học như Viettel, VNPT, CMC, Đại học Bách khoa Hà Nội, Trung tâm Đổi mới sáng tạo quốc gia...

Nghị quyết số 57-NQ/TW của Bộ Chính trị đã xác định hợp tác công - tư là một trong các giải pháp trọng tâm nhằm tạo đột phá cho phát triển khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số. Thực hiện Nghị quyết này, Chính phủ giao Bộ Tài chính xây dựng nghị định để tháo gỡ điểm nghẽn thể chế, mở rộng không gian hợp tác và huy động hiệu quả nguồn lực xã hội.

Phát biểu tại Hội nghị, Bộ trưởng Nguyễn Văn Thắng nhấn mạnh: “Bộ Tài chính xác định đây là nhiệm vụ quan trọng, cấp bách, thể hiện trách nhiệm chính trị trong việc hiện thực hóa đường lối Đảng về đổi mới mô hình tăng trưởng, cải cách cơ chế tài chính, nhanh chóng đưa khoa học công nghệ và chuyển đổi số trở thành động lực trung tâm cho phát triển bền vững đất nước”.

Dù đã có Luật PPP, lĩnh vực khoa học công nghệ vẫn thiếu một hành lang pháp lý riêng để thúc đẩy hợp tác ba bên giữa Nhà nước - doanh nghiệp - tổ chức khoa học công nghệ. Bên cạnh đó, các mô hình PPP hiện hữu chưa đáp ứng yêu cầu đặc thù như nghiên cứu - phát triển, sản phẩm ứng dụng thử nghiệm, đổi mới sáng tạo.

4 định hướng xây dựng nghị định

Bộ Tài chính đề xuất dự thảo nghị định với 4 định hướng chính:

(1) Mở rộng và bổ sung các hình thức hợp tác công - tư ngoài khuôn khổ Luật PPP, bao gồm cả hợp tác giữa Nhà nước với viện, trường, tổ chức nghiên cứu và doanh nghiệp.

(2) Quy định rõ cơ chế ưu đãi, hỗ trợ, bảo đảm đầu tư vượt trội để khuyến khích doanh nghiệp tham gia vào các lĩnh vực chiến lược.

(3) Phân cấp mạnh mẽ, tinh giản tối đa thủ tục hành chính, rút ngắn quy trình triển khai, phù hợp với yêu cầu đặc thù của đổi mới sáng tạo.

(4) Làm rõ trách nhiệm của các bên tham gia: cơ quan quản lý, đơn vị chủ trì, doanh nghiệp đầu tư - nhằm bảo đảm minh bạch, hiệu quả và kiểm soát rủi ro.

Tại hội nghị, đại diện các doanh nghiệp công nghệ như Viettel, CMC, FPT, Vingroup đều đồng tình với mục tiêu của nghị định, đồng thời đề xuất một số kiến nghị như làm rõ cơ chế chia sẻ rủi ro, phương pháp định giá tài sản và quy định hợp tác linh hoạt hơn giữa các bên.

Phải quyết tâm từ thể chế đến triển khai

Tại Hội nghị, Bộ trưởng Nguyễn Văn Thắng yêu cầu cơ quan soạn thảo tiếp thu tối đa các ý kiến góp ý để hoàn thiện dự thảo nghị định, cả về nội dung lẫn hình thức. Dự thảo cần đảm bảo tính khả thi, minh bạch và đồng bộ với hệ thống pháp luật hiện hành, bảo đảm đúng tiến độ ban hành trong tháng 6 theo chỉ đạo của Ban Chỉ đạo Trung ương thực hiện Nghị quyết 57.

“Đây là nội dung rất khó, bởi là lần đầu tiên có hợp tác công - tư trong lĩnh vực khoa học công nghệ. Do đó, phải quyết tâm từ khâu thể chế, văn bản quy phạm pháp luật phải đầy đủ nhất, đồng thời việc thực hiện phải đồng bộ, có trách nhiệm rõ ràng”, Bộ trưởng nói.

Thách thức lớn nhất, theo Bộ trưởng, là phân loại và định giá tài sản trong quá trình hợp tác. Tuy nhiên, nếu đảm bảo công khai, minh bạch và có phương pháp định giá rõ ràng thì có thể giải quyết được.

Bộ trưởng đề nghị bám sát các chỉ đạo tại Nghị quyết 57, Nghị quyết 93 của Quốc hội và các kế hoạch hành động của Chính phủ, rà soát toàn bộ thủ tục để đơn giản hóa tối đa, lựa chọn những mô hình có thể triển khai hiệu quả, tránh dàn trải.

Dự kiến nghị định sẽ được ban hành trong tháng 6.2025 và có hiệu lực từ ngày 1.7.2025.

https://laodong.vn/kinh-doanh/thuc-day-hop-tac-cong-tu-trong-nghien-cuu-phat-trien-va-chuyen-doi-so-1527824.ldo

Lục Giang (BÁO LAO ĐỘNG)