Không thay đổi, chúng tôi sẽ là người ngoài cuộc
Tinh thần “chuyển dịch” theo sự thay đổi nhanh chóng của công nghệ và sự tiến bộ vượt bậc của AI đã lan tỏa sâu rộng từ lãnh đạo đến từng cán bộ, phóng viên của Báo Lao Động.
Khảo sát của Công ty Anphabe về top 10 hoạt động thường xuyên được ứng dụng công nghệ và AI tại Việt Nam. Ảnh: Quỳnh Chi
Năm 2007, tôi bắt đầu làm việc tại cơ quan báo chí đầu tiên sau khi tốt nghiệp đại học.
Ngày đó, chỉ cần có một máy tính bàn, 1 máy ảnh “số” đã là rất “oách”. So với các phương tiện tác nghiệp và yêu cầu về sản phẩm báo chí bây giờ, tất cả đã khác xa một trời một vực.
Năm 2007, không nhiều cơ quan báo chí có báo điện tử. Phóng viên đi tác nghiệp hoặc tham dự một sự kiện, buổi họp báo buổi sáng, có khi đến giữa buổi chiều mới nộp tin để tòa soạn dùng cho báo in. Yêu cầu về sản phẩm cũng thật giản đơn: 1 bản text và ảnh minh họa đính kèm. Thậm chí, tòa soạn nơi tôi làm việc khi đó yêu cầu phóng viên in bài viết ra giấy, nộp cho thư ký tòa soạn. Sau khi được thư ký tòa soạn hoặc lãnh đạo ban/phòng phóng viên chỉnh sửa bằng bút đỏ trên bản in, phóng viên sửa lại, gửi thông tin cập nhật cho bộ phận dàn trang.
Hiện nay, nội dung bản text và ảnh minh họa chỉ là một cách thức, nói đúng hơn là một phần rất nhỏ trong các sản phẩm báo chí mà phóng viên nói chung, phóng viên Lao Động nói riêng phải thực hiện. Sự thay đổi, yêu cầu đa dạng, nâng cấp sản phẩm báo chí theo hướng đa phương tiện đã thực sự lan tỏa đến từng bộ phận, từng phóng viên.
Cùng một sự kiện, phóng viên chúng tôi phải tác nghiệp thật nhanh để có sản phẩm cho phiên bản điện tử. Trong đó, ngoài bài viết còn có thể khai thác thêm chùm ảnh, video dẫn hiện trường… Sự “thâm canh” này không phải chỉ để mỗi phóng viên nâng cao kỹ năng, tay nghề, thích ứng với yêu cầu mới của nghề báo; quan trọng hơn, còn để đáp ứng đòi hỏi ngày càng cao hơn, khắt khe hơn của bạn đọc. Thậm chí, nếu đã là sự kiện có đông đảo phóng viên tham dự, thì ai giật được vấn đề, rút được tít hay, có thêm video minh họa… mới làm “đủ” vai.
Bên cạnh đó, sự cạnh tranh âm thầm nhưng “khốc liệt” giữa mỗi phóng viên, giữa các tòa soạn cũng đặt phóng viên vào tình thế: Không thay đổi sẽ bị đào thải.
Tại Báo Lao Động, tất cả ấn phẩm điện tử và báo in, chúng tôi đã được trang bị AI đến “tận chân răng”. Công cụ này hỗ trợ phóng viên trong quá trình hoàn thiện tác phẩm: Rà soát chính tả, đề xuất cách diễn đạt tốt hơn, đề xuất SEO thông minh hơn và kiểm tra chất lượng ảnh.
Khó có thể nói một cách rành rẽ, rằng AI và sự tiến bộ vượt bậc của báo chí đa phương tiện, khiến phóng viên sướng hơn hay khổ hơn. Sướng hơn là bởi chúng tôi có thêm công cụ hỗ trợ làm nghề; khổ hơn là bởi tất cả đều được trang bị nền tảng hiện đại, ai không nỗ lực sẽ không trụ được. Ban đầu, cũng có những băn khoăn, những hoài nghi… nhưng rồi chúng tôi nhận ra rằng, công nghệ, trong đó có AI đã khiến tất cả mọi thứ thay đổi và mọi lĩnh vực đời sống buộc phải thay đổi. Nếu chúng tôi không thay đổi, chúng tôi sẽ là người ngoài cuộc.
Sự khắt khe của tòa soạn từ yêu cầu ngày càng cao hơn của lãnh đạo Báo đã giúp chúng tôi trưởng thành mỗi ngày. Chúng tôi dùng AI trong quá trình làm việc một cách thường xuyên, ban đầu là phiên bản miễn phí, rồi nâng cấp lên phiên bản trả tiền. Chúng tôi cố gắng mỗi ngày với tinh thần “nếu không làm thì đứng sang một bên cho người khác làm”. Đương nhiên, trong bối cảnh kinh tế nói chung, kinh tế báo chí nói riêng ngày càng khó khăn, chúng tôi nhận thức sâu sắc được làm việc trong một cơ quan báo chí sắp chạm ngưỡng “trăm năm”, có công việc mình yêu thích để làm, có thu nhập để nuôi sống bản thân và gia đình hiển nhiên đã là một điều may mắn.
Chúng tôi không chỉ viết một bài báo kèm vài ảnh minh họa rồi tự mãn đã xong phần việc. Chúng tôi ý thức phải tác nghiệp thật nhanh, chính xác cho phiên bản điện tử; xử lý một phiên bản khác cho báo in; thậm chí phóng viên tự dẫn hiện trường, dựng video… Chúng tôi dùng AI hậu kiểm bài viết, “bóc lột” nó trong mọi công đoạn hoàn thiện tác phẩm báo chí. Tòa soạn cũng đặt ra những cột mốc mới, những đỉnh mới về chỉ tiêu view, về số lượng tin bài.
Với “cơn lốc” AI và công nghệ ở Lao Động, chúng tôi trưởng thành hơn, làm tốt hơn công việc của mình.
https://laodong.vn/thoi-su/khong-thay-doi-chung-toi-se-la-nguoi-ngoai-cuoc-1526097.ldo
QUỲNH CHI (BÁO LAO ĐỘNG)